Εκκριτική ωτίτιδα σε παιδιά: Πού οφείλεται;
Όταν παρουσιαστεί υγρό στο αυτί είναι ένδειξη εκκριτικής ωτίτιδας. Η εκκριτική ωτίτιδα είναι η σχετικά ασυμπτωματική παρουσία υγρού στο μέσο ους χωρίς σημεία ή συμπτώματα οξείας φλεγμονής όπως συμβαίνει στην οξεία μέση ωτίτιδα. Το υγρό που παράγεται κατά την εκκριτική ωτίτιδα συσσωρεύεται πίσω από την τυμπανική μεμβράνη εμποδίζοντας τον αερισμό του μέσου ωτός και προκαλώντας μείωση της ακοής.
Εκκριτική ωτίτιδα σε παιδιά: Αίτια
Η ακριβής αιτιοπαθογένεση της εκκριτικής ωτίτιδας δεν είναι σαφής. Συχνά ακολουθεί ένα επεισόδιο οξείας μέσης ωτίτιδας ενώ μπορεί να αναπτυχθεί και χωρίς να έχει προηγηθεί οξεία μέση ωτίτιδα, από χρόνιο βακτηριδιακό ερέθισμα. Κύριο ρόλο παίζει η ευσταχιανή σάλπιγγα που ρυθμίζει τη λειτουργία του αυτιού, που η απόφραξή της προκαλεί εκκριτική ωτίτιδα. Η απόφραξή της μπορεί να είναι αποτέλεσμα κάποιας λοίμωξης του ανώτερου αναπνευστικού, ή να οφείλεται σε υπερτροφικά κρεατάκια ή σε αλλεργική ρινίτιδα καθώς και σε γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση.
Εκκριτική ωτίτιδα σε παιδιά: Συμπτώματα
Βαρηκοΐα, αίσθημα πληρότητος ωτός, αυτοφωνία, εμβοές, τριγμό στο αυτί κατά την κατάποση, το χάσμημα ή το πτάρνισμα. Σε χρόνιες περιπτώσεις μπορεί να συνυπάρχει διαταραχή της ισορροπίας.
Εκκριτική ωτίτιδα σε παιδιά: Διάγνωση στο ιατρείο
Ο ΩΡΛ μέσα από έναν πλήρη ακοολογικό έλεγχο θα μπορέσει να εντοπίσει αν τα συμπτώματα αυτά οφείλονται στην εκκριτική ωτίτιδα. Ως ειδικός ιατρός, από την κλινική εξέταση και τον ακοολογικό έλεγχο που περιλαμβάνει τυμπανόγραμμα και ακοόγραμμα μπορεί να έχει την πλήρη εικόνα του προβλήματος για να εφαρμόσει την κατάλληλη θεραπευτική στρατηγική.
Εκκριτική ωτίτιδα & παιδιά
Τα παιδιά από τη βρεφική κιόλας ηλικία μπορούν να παρουσιάσουν πολλά προβλήματα που αφορούν τον ΩΡΛ, ειδικά ωτίτιδες. Αυτό οφείλεται και στη διαφορετική ανατομία των παιδιών, στη διαφορετική θέση της ευσταχιανής σάλπιγγας που τους δίνει την προδιάθεση για λοιμώξεις στο μέσο ους, ιογενείς ή μικροβιακές.
Επίσης, ο συγχρωτισμός στον παιδικό σταθμό και το σχολείο ευνοεί την ανάπτυξη ιώσεων, καθώς δεν είναι πλήρως ανεπτυγμένη η άμυνα του οργανισμού τους απέναντι σε παθογόνους οργανισμούς.
Η εκκριτική ωτίτιδα είναι πολύ συχνή στα παιδιά ηλικίας από 2 εώς 5 ετών, μειώνεται καθώς αυξάνει η ηλικία και αποτελεί την πιο συχνή αιτία βαρηκοϊας στα παιδιά.
Στα παιδιά είναι συνήθως ασυμπτωματική κι ανακαλύπτεται απ’ τους δασκάλους ή τους γονείς που παρατηρούν ότι το παιδί δεν ακούει καλά, ή βάζει πολύ δυνατά την τηλεόραση, ή παρουσιάζει καθυστέρηση στην ανάπτυξη της ομιλίας. Επίσης μπορεί να την ανακαλύψει ο γιατρός τυχαία, κατά την κλινική εξέταση.
Είναι πολύ σημαντικό να αντιμετωπιστεί έγκαιρα, για να μην υποτροπιάσει, να μη γίνει μια χρόνια κατάσταση που μπορεί να προκαλέσει μόνιμη βαρηκοΐα. Άλλωστε η ηλικία στην οποία εμφανίζεται στα παιδιά είναι καθοριστική για την ανάπτυξη της ομιλίας του, οπότε κάθε πρόβλημα βαρηκοΐας πρέπει να αντιμετωπίζεται άμεσα για να μην επηρεάσει τη γενική ανάπτυξη του παιδιού.
Σχέση δυσλειτουργίας της Ευσταχιανής σάλπιγγας και συλλογής υγρού στο αυτί με τα υπερτροφικά «κρεατάκια»:
Δίπλα στα κρεατάκια(αδενοειδείς εκβλαστήσεις) βρίσκονται τα στόμια από δύο σωληνάκια που λέγονται ευσταχιανές σάλπιγγες και ρυθμίζουν τη λειτουργία του αυτιού σε σημαντικό βαθμό. Όταν τα κρεατάκια στη μύτη είναι υπερτροφικά ή κάνουν συχνά φλεγμονές, τότε τα αυτιά επηρεάζονται πολύ. Πολλά παιδιά εμφανίζουν συχνά ωτίτιδες λόγω υπερτροφικών αδενοειδών εκβλαστήσεων. Όταν οι ωτίτιδες επιμένουν, μπορούν να προκαλέσουν πολλά προβλήματα, κυρίως βαρηκοΐα, που με τη σειρά της μπορεί να φέρει καθυστέρηση στην ομιλία και διαταραχές του λόγου.
Εκκριτική ωτίτιδα σε παιδιά: Αντιμετώπιση
Η θεραπεία που δίνει ο γιατρός αρχικά είναι συντηρητική, με αυτοεμφύσηση με το χειρισμό Valsalva, και στα παιδιά με συσκευές εμφύσησης, με μπαλονάκια ή δίνοντάς τους να μασάνε μαστίχες για να ανοίξει η σάλπιγγα. Συνήθως η ωτίτιδα υποχωρεί αυτόματα εντός 3 μηνών. Αν δεν υποχωρήσει και η βαρηκοΐα είναι >40 dB πρέπει να επέμβουμε χειρουργικά για την αποκατάσταση της ακοής (καθυστέρηση της ομιλίας στα παιδιά) με παρακέντηση της τυμπανικής μεμβράνης και εισαγωγή σωληνίσκων για να αερίζεται επαρκώς το μέσο ους και αδενοτομή.
Στους ενήλικες, ειδικά αν η εκκριτική ωτίτιδα εμφανιστεί χωρίς να έχει προηγηθεί κρυολόγημα, πρέπει να εξεταστεί κι ο ρινοφάρυγγας με οπίσθια ρινοσκόπηση είτε με αξονική τομογραφία για να αποκλειστεί η παρουσία κάποιας κακοήθειας το ρινοφάρυγγα.
Χειρουργική αντιμετώπιση – Συνδυασμός με Αδενοτομή & Αμυγδαλεκτομή
Σε περιπτώσεις συχνών ωτίτιδων που οφείλονται σε μεγάλα κρεατάκια, ο γιατρός μπορεί να προτείνει παρακέντηση τυμπάνου (ίσως και με τοποθέτηση σωληνίσκων) σε συνδυασμό με αδενοτομή. Είναι μια επέμβαση που γίνεται με γενική νάρκωση και μέσα από το στόμα, χωρίς τομές. Η παρακέντηση γίνεται με μικροσκόπιο και ο χειρουργός αποφασίζει, ανάλογα με τη σύσταση του υγρού, αν θα μπει και σωληνάκι στο τύμπανο. Το σωληνάκι αυτό φεύγει μόνο του περίπου μέσα σε ένα χρόνο και στο διάστημα αυτό πρέπει να αποφεύγεται η είσοδος νερού στα αυτιά. Στο ίδιο χρόνο του χειρουργείο μπορεί να πραγματοποιηθεί και αμυγδαλεκτομή, αν το παιδί ταλαιπωρείται και από υπερτροφικές αμυγδαλές ή κάνει συχνά επεισόδια λοιμώξεων. Η διάρκεια της επέμβασης αν γίνει παρακέντηση μαζί με αδενοτομή είναι περίπου μία ώρα, ενώ αν γίνει και αμυγδαλεκτομή περίπου μιάμιση ώρα.
Πρόκειται για μια δύσκολη επέμβαση;
Χάρη στην εξέλιξη της τεχνολογίας, στην παρακέντηση σε συνδυασμό με την αδενοτομή και την αμυγδαλεκτομή χρησιμοποιούνται νέες ενδοσκοπικοί μέθοδοι με χρήση ραδιοσυχνοτήτων , κι έτσι η επέμβαση δεν είναι εργώδης και αιμορραγική όπως παλιότερα. Έτσι υπάρχει λιγότερος πόνος, άμεση επούλωση και σχεδόν καθόλου νοσηλεία, γεγονός πολύ σημαντικό για το παιδί.
Εκκριτική ωτίτιδα σε παιδιά: Μετά την επέμβαση
Μετά την επέμβαση το παιδί μπορεί να επιστρέψει σπίτι του άμεσα, την ίδια μέρα ή την επομένη το πρωί αν έχει γίνει και αμυγδαλεκτομή. Δεν έχει ράμματα και δεν πονάει ιδιαίτερα, ενώ παίρνει για λίγες μέρες την μετεγχειρητική αγωγή που του δίνει ο γιατρός (αντιβίωση για προληπτικούς λόγους), παυσίπονα και τροφές πολτοποιημένες και χλιαρές. Οι γονείς φροντίζουν να ακολουθεί το παιδί τις μετεγχειρητικές οδηγίες κι έτσι πολύ γρήγορα θα μπορέσει να επιστρέψει στις καθημερινές του δραστηριότητες.
Eπειδή η επέμβαση γίνεται με πολύ λειτουργικό τρόπο, ο ασθενής μετεγχειρητικά είναι σε άριστη κατάσταση. Επιστρέφει στο σπίτι του την επόμενη ημέρα, και σε συνεργασία με τον θεράποντα ιατρό του μπορεί να επιστρέψει άμεσα στις δραστηριότητές του. Υπάρχει βελτίωση άμεσα όλων των ενοχλητικών συμπτωμάτων(πονοκέφαλος, πυώδεις εκκρίσεις, μπούκωμα, βήχας) και σε ένα μήνα μετεγχειρητικά έχει ολοκληρωθεί και η επούλωση των κοιλοτήτων.
Συχνές Ερωτήσεις Εκκριτικής Ωτίτιδας Σε Παιδιά
Είναι πολύ σημαντικό να μην είναι το παιδί εκτεθειμένο σε χώρους καπνιστών, και να αποφεύγετε τελείως το κάπνισμα στο σπίτι για να μην εκτεθεί σε κινδύνους από το κάπνισμα από το τρίτο χέρι. Επίσης, είναι δύσκολο να αποφευχθεί η ένταξη του παιδιού στον παιδικό σταθμό όταν και οι δύο γονείς είναι εργαζόμενοι, αλλά προσπαθήστε να βρείτε έναν παιδικό σταθμό με μικρές τάξεις και φροντίστε να κάνει το παιδί εγκαίρως τα εμβόλιά του για να το προστατεύσετε όσο το δυνατόν περισσότερο από τον κίνδυνο να κολλήσει κάτι από τα άλλα παιδάκια. Φροντίστε επίσης να πλένονται συχνά τα χεράκια του και τα παιχνίδια του. Τέλος, καλό είναι να παρακολουθείτε προσεκτικά τα συμπτώματα ενός παιδιού που έχει προσβληθεί στο παρελθόν από ωτίτιδα, γιατί τα παιδιά που έχουν περάσει κάποιο περιστατικό ωτίτιδας στο παρελθόν είναι πιο επιρρεπή στο να την παρουσιάσουν ξανά.
Το χειμώνα είναι πολύ συχνά τα κρούσματα εκκριτικής και οξείας μέσης ωτίτιδας, ιδίως στα παιδιά, ενώ το καλοκαίρι προεξάρχουν οι εξωτερικές ωτίτιδες. Το χειμώνα, ειδικά λόγω του συχγρωτισμού με άλλα παιδάκια στο σχολείο ή στον παιδικό σταθμό, είναι πολύ πιο εύκολο το παιδί να προσβληθεί από μία ιογενή λοίμωξη ή να κρυολογήσει, οπότε αυξάνονται οι πιθανότητες της εμφάνισης εκκριτικής ή οξείας μέσης ωτίτιδας ως άμεσο αποτέλεσμα της φλεγμονής. Ενώ το καλοκαίρι, η υγρασία που παραμένει στο αυτί του παιδιού από τα συχνά λουσίματα και τα μπάνια στη θάλασσα και την πισίνα, ευνοεί τη μεταφορά και την ανάπτυξη μικροβίων στον έξω ακουστικό πόρο, προκαλώντας εξωτερικές ωτίτιδες.
Με πολύ απλό και κατανοητό τρόπο λέμε πως πάμε στο γιατρό για να μας κάνει καλά και ότι δε θα πονέσει άρα δεν έχει να φοβάται κάτι. Ένας έμπειρος παιδο-ΩΡΛ γνωρίζει πώς να προσεγγίσει ένα παιδί που έρχεται πρώτη φορά στο ιατρείο ώστε να αναπτύξουν εξαρχής μια σχέση εμπιστοσύνης και συνεργασίας. Οι κινήσεις του γιατρού κατά την εξέταση που συνήθως τρομάζουν το παιδί μπορούν να μετατραπούν σε παιχνίδι με μια άλλη προσέγγιση.
Κατά την προετοιμασία του παιδιού για μια επέμβαση, πρέπει να είμαστε ήρεμοι, ειλικρινείς και να χρησιμοποιούμε πολύ απλά λόγια. Σε καμία περίπτωση δεν του δίνουμε τεχνικές λεπτομέρειες που δεν το αφορούν γιατί θα το τρομάξουν. Αλλά είμαστε όσο το δυνατόν ειλικρινείς και ήρεμοι, αποπνέοντας ασφάλεια και εμπιστοσύνη στο παιδί ότι του λέμε την αλήθεια, τονίζοντάς του πως το χειρουργείο που θα κάνει θα είναι για το καλό του, για να μπορεί να ακούει και να αναπνέει καλύτερα, κι έτσι θα μπορεί να τρέχει και να παίζει ελεύθερα από’ δω και πέρα και να περνάει πιο όμορφα στα παιχνίδια του με τους φίλους του και μαζί μας. Ανάλογα με την ηλικία και την προσωπικότητα του παιδιού μπορούμε να του πούμε τι είναι το νοσοκομείο κυρίως μέσα από το παιχνίδι, αλλά και από ένα σκίτσο ή και μία ιστορία από έναν αγαπημένο του ήρωα. Έτσι θα το συνδέσει με θετικές εικόνες και θα μειωθεί ο φόβος και το άγχος του.
Photo Gallery
